DE MACHT VAN PORNO

'Wij zijn geen moraalridders'

Hoeveel porno is te veel porno?

Ieders seksuele fantasie is op één plek te vinden, het internet. Porno is al jaren razend populair, van boekjes tot een volledige online wereld. Sinds een twaalftal jaren kwam er een versnelling van bezoekers en aanbod op pornowebsites. Niet iedereen kan hier evengoed mee omgaan. Vaker en vaker zijn er gevallen waarbij porno kijken een impact krijgt op het dagelijks leven. Dit heet een pornoverslaving.

De jacht naar opwinding

“Ik noem het graag een jachtstofje, die dopamine”, Annemie de Loose is een verslavingstherapeute bij Nova Vida Recovery in Antwerpen. Het enige verslavingscentrum dat zich bezighoudt met pornoverslavingen. In het Nova Vida centrum wordt de verslaving behandeld. “Wanneer we aan verslavingen denken, associëren we dit meestal met alcohol of drugs. Neurowetenschappelijk onderzoek heeft ondertussen aangetoond dat je ook aan bepaalde gedragingen verslaafd kan geraken. Deze triggeren je beloningssysteem. Denk maar aan gamen of gokken.”

Seksuele ervaringen geven naast cocaïne de grootste boost voor het beloningssysteem in ons brein. Maar tijdens een pornoverslaving wordt het verlangen groter en groter, waardoor de beloning kleiner wordt. Men zoekt meer, langer en steeds naar extremere porno om zich voldaan te voelen. Het brein raakt gewend aan de beelden en zoekt telkens naar een nieuwe opwinding. Het beloningssysteem wordt over gestimuleerd dus de dopamine neemt af. Dit betekent dat normale zaken bijvoorbeeld lekker gaan eten met vrienden, een wandeling maken of zelfs liefde geen geluk meer brengt. Je brein is continu op zoek naar de rush van extreme dopamine, aldus: porno.

“Veel jongeren hebben al toegang tot porno voor ze zelf een lichaam van vlees en bloed zien in een seksuele context. Neurowetenschappelijk onderzoek heeft wel degelijk aangetoond dat overmatig gebruik van porno schadelijk kan zijn voor de hersenen. Met andere woorden, dat het net zoals bij een drugsverslaving, verandering kan aanbrengen in de hersenstructuur waardoor ook je prioriteiten veranderen. Voor een jong brein is dat veel heftiger dan voor iemand van veertig. Vaak komen jongeren hierlangs omdat ze bang zijn dat ze zichzelf kwijtraken”, zegt Annemie de Loose.

Een verslaving zoals geen ander

Een drugs- of alcoholverslaving wordt vaak veroorzaakt door een onderliggend trauma. Er is iets gebeurd in het verleden waardoor je sneller grijpt naar dat soort middelen. Een pornoverslaving zit anders in elkaar. “Het gaat niet over bindingsangsten, trauma’s noem maar op. Een pornoverslaving is omgevingsgerelateerd. De toegankelijkheid vandaag is enorm groot, jongeren komen er veel sneller mee in contact. Porno wordt een vluchtroute voor kleine dingen, zoals stress voor een test voor school.”

Ja, er bestaat hulp

“Eerst en vooral, wij zijn geen moraalridders. Iedereen doet wat die wil. Het wordt een probleem als je meer tijd spendeert op die websites dan dat je zelf zou willen. Vanaf dat de motivatie wegvalt is er een probleem. Als mensen doelen die ze hadden vooropgesteld niet meer halen. Veel gebruikers van porno zijn zich niet bewust van hun overmatig gebruik tot op het moment dat er problemen ontstaan in hun relaties, vriendschappen of op het werk. Dit maakt de stap vaak moeilijk om hulp te zoeken. Er hangt enorm veel schaamte rond dit onderwerp.” Verslavingstherapeuten zoals Annemie helpen pornoverslaafden inzien dat je er niet alleen voor staat. Porno is toegankelijker dan een flesje water. Je hoeft er niet eens naar te zoeken of je komt het tegen.

Hulp bestaat er, al is de stap naar hulpverlening zeer groot. Men begint met de toegang naar websites te reguleren door bijvoorbeeld een pornoblokker te installeren. Vervolgens bestaan er forums waar je je kan aanmelden zoals NoFap. (https://forum.nofap.com/index.php?login/login). Ten slotte wordt het sociaal leven onderhouden. Men probeert oude sociale contacten, die verloren zijn gegaan tijdens de verslaving terug op te pikken. Het kan twee tot zes maanden duren voor het seksueel verlangen opnieuw terugkomt. “Je hersenen hebben een reboot nodig, een rust na een periode van extreme overstimulering. Je herstelkansen zijn maximaal indien jij bereid bent om aan jezelf te werken.”